Дауджыт
Ирон адмон бргбтты ‘хсн ахсджиаг бынат ахсы Дауджыты стыр бон. Уый др нымад у, ирон адмы хдзарадон-культурон царды гуылфны чи равзрд, ахм сыгъдг бргбоныл.
Крдгхсснй къуыри фстдр ирон адм брг кнынц Дауджыты бон.
Бргбонн й ном др й ул ис – равзрди дзырд «дуаг»-й (идауг). Рагон ирайнгтм уый нысан кодта «рвон тых». Н фыдлт Хуыцау м йе сконд здт-дауджытм куывтой бахъуыды заман, здтм амыдтой комкомм срмагонд нмттй м сын арзтой кувндтт – дзуртт.
Дауджытй райдайынц срды м фззджы бргбтт. Се ‘ппты разм лууы иу нысан – фззджы хорт рдзы фыдбылызхссг тыхтй бахизын. Бргбтт арзт цыдысты уларвон тыхтн кад кныны охыл, цмй уыдон хъахъхъдтаиккой зхкусджы куыствллой.
Бргбонм-иу бахсыстой бгны, рауагътой-иу арахъхъ. Кмн куыд й фадат уыд, афт-иу кусарт акодта, фл архдр ргвстой урыкк. Бргбоны фынгыл-иу рврдтой рт чъирийы, кусарты хуылфыдзаумттй физонг, афтмй-иу скуывтой Дауджытм.
Кувндонм-иу ахастой рт ртдзыхоны, физонг м нозт. Дзуары лг-иу скуывта Дауджытм. С хорзх с куыд уа, азй-азм рт чъирий куыд кувой. Уый фст-иу рбадтысты, м-иу райдыдта с куывд. Куывддзутт-иу хъутм куы здхтысты, уд-иу сарзтой хъзтыт.
Хистртй алчидр йхицн хсыл нымадта, цмй бргбоны й сыхгты й хдзарм рбахона м с хорз фхынца.